Danışan: Son zamanlarda kendimi çok çaresiz hissediyorum. Sürekli yanlış yaptığımı düşünüyorum, ama ne olduğunu tam olarak anlayamıyorum. Hislerimden, hatta bazen aklımdan şüphe etmeye başladım. Bu normal mi?
Danışman: Bu duygular oldukça zorlayıcı görünüyor. Öncelikle yalnız olmadığını ve bu duyguların geçerli olduğunu bilmeni isterim. Peki, ilişkilerinde seni sürekli kendinden şüphe ettiren bir durum veya kişi var mı?
Danışan: Aslında, evet. Eşimle olan konuşmalarımızda garip bir şeyler fark ediyorum. Mesela, bir şeyi açıkça konuştuğumuzu hatırlıyorum ama sonrasında “Böyle bir şey hiç konuşulmadı” diyor. Ya da hissettiklerimi ifade ettiğimde, “Sen çok hassassın” ya da “Abartıyorsun” diyor. Bunu neden yaptığını anlamıyorum.
Danışman: Bu yaşadığın durum, psikolojide “gaslighting” olarak adlandırılıyor. Gaslighting, kişinin kendi algılarından, duygularından ve gerçeklikten şüphe etmesine neden olan bir manipülasyon türüdür. Genellikle bir kişi, diğerine psikolojik bir üstünlük sağlamak veya onu kontrol etmek için bu yöntemi kullanır. Örneğin, “Ben öyle bir şey demedim” ya da “Hata sende” gibi ifadelerle kişinin gerçeklik algısını zayıflatabilirler.
Danışan: Peki, neden biri böyle bir şeyi yapar? Amaçları ne olabilir?
Danışman: Gaslighting’in arkasında genellikle kontrol ve güç dinamikleri yatar. Bu manipülatif davranışları sergileyen kişi, karşısındakini daha zayıf hale getirerek ilişkide üstünlük sağlamayı hedefleyebilir. Bu bilinçli bir strateji olabilir, ama bazen bu davranış, manipülatörün kendi geçmiş travmaları ya da bilinçaltındaki güvensizliklerinden kaynaklanabilir. Her iki durumda da, böyle bir durumda kendini korumak öncelikli olmalıdır.
Danışan: Anladım. Ama bazen gerçekten her şeyin benim hatam olduğunu düşünmeye başlıyorum. Bununla baş etmek çok zor.
Danışman: Bu, gaslighting’in etkisinin bir göstergesi. Kişiyi sürekli kendinden şüphe ettirdiği için, bir süre sonra kişi gerçekten sorunun kendisinde olduğunu düşünmeye başlayabilir. Ancak burada önemli olan, duygularının ve algılarının geçerli olduğunu kabul etmektir. Duyguların, deneyimlerin ve hatıraların senin kimliğinin bir parçasıdır ve hiç kimse bunları geçersiz kılamaz.
Danışan: Peki, bu durumdan nasıl kurtulabilirim? Ne yapmam gerekiyor?
Danışman: İlk adım, yaşadıklarını fark etmek ve bunların adını koymaktır. Gaslighting’in farkında olmak, onun etkilerini hafifletmek için çok önemlidir. Kendi gerçeklik algını güçlendirmek için şunları yapabilirsin:
- Duygu günlüğü tutmak: Günlük yaşadığın olayları ve hissettiklerini yazıya dökerek gerçeklik algını sağlamlaştırabilirsin. Yazılı bir kayıt tutmak, zihinsel manipülasyonun etkilerini azaltabilir.
- Destek ağı oluşturmak: Güvendiğin insanlarla konuşmak, yalnızlık hissini hafifletir ve yaşadıklarının doğruluğunu teyit etmeni sağlar. Arkadaşların ya da bir terapistin desteği bu süreçte çok kıymetlidir.
- Kendi sınırlarını belirlemek: Manipülatif davranışlara karşı net sınırlar koymak, kişisel alanını korumanda etkili olabilir.
- Profesyonel yardım almak: Bu tür bir manipülasyonun etkilerini aşmak karmaşık olabilir. Bir uzmandan destek almak, bu süreci daha yönetilebilir hale getirebilir.
Yanıt yok